»

Thứ năm, 25/02/2021, 08:54:53 AM (GMT+7)

Nhớ lũy tre làng

(13:49:16 PM 05/08/2019)
(Tin Môi Trường) - Bây giờ, mỗi khi có dịp trở về quê ở ngoại thành, tôi lại cố tìm lại một chút hoài niệm về hình bóng những lũy tre làng thân thương, xanh mướt đã gắn bó và chở che biết bao những thế hệ người con của làng.

Nhớ[-]lũy[-]tre[-]làng

 

Tre xanh

Xanh tự bao giờ

Chuyện ngày xưa đã có bờ tre xanh.

(Tre Việt Nam – Nguyễn Duy)
 
 
Luỹ tre làng từ bao đời nay luôn là hình ảnh đã ăn sâu vào máu thịt, tâm khảm của mỗi người Việt Nam. Tre gần gũi và thân quen, tre như sự sống, hơi thở của mọi miền quê, nhất là khu vực đồng bằng Bắc bộ, trung du và miền núi phía Bắc.
 
Chính vì lẽ đó mà giờ đây, cùng với sự phát triển của xã hội, quá trình đô thị hóa diễn ra ở nhiều địa phương kéo theo những cơn sốt đất đã khiến cho hình ảnh lũy tre dày đặc, lớp nọ nối lớp kia, bao quanh làng xóm đã mất dần đi. Với những đứa trẻ có thể chúng còn quá bé để ý thức về sự mất mát đó, nhưng với thế hệ chúng tôi thì đó là một sự thiếu vắng, hụt hẫng không gì bù đắp nổi.
 
Nhà tôi khi xưa nằm ở bìa làng, ngay sát nhà cha tôi trồng rất nhiều tre. Tre là một phần không thể thiếu trong đời sống hằng ngày của người dân quê tôi. Bố lấy tre tước những sợi nhỏ để đan lát rổ rá. Tre được dùng làm kèo cột, giường chõng. Tre phục vụ việc sửa chữa nhà cửa, làm chuồng trâu, làm bếp… Dưới những nếp mái tranh không thể thiếu các cột kèo bằng tre.
 
Ngoài tác dụng chính trên, các bụi tre trồng sát nhau, ken chặt còn có tác dụng làm hàng rào ngăn kẻ trộm lẻn vào địa giới nhà mình.
 
Vào những buổi trưa hè nắng gắt oi ả, luỹ tre càng trở nên “có giá” bởi bóng mát của chúng luôn làm cho con người dễ chịu khoan khoái khi ngồi nghỉ trưa, thậm chí có thể mắc võng ngủ dưới hàng cây tre.
 
Tôi không nhớ chính xác nhà tôi trồng bao nhiêu khóm tre, nhưng xung quanh nhà toàn tre, dễ phải tới hàng ngàn cây. Vì nhu cầu sử dụng tre không nhiều nên phần lớn số tre trưởng thành cha mẹ tôi đều bán cho thương lái để lấy tiền nuôi anh em chúng tôi ăn học. Mùa thu hoạch tre có thể diễn ra quanh năm, hễ cứ khi nào có người cần mua là nhà tôi lại bán.
 
Cứ mỗi năm, vào độ xuân về, măng non lại mọc lên từ đất tua tủa. Theo thời gian, những mầm măng cứ lớn dần, cứng cáp, cao lớn, chỉ độ một, vài năm sau, cây tre trưởng thành đã có thể thu hoạch được.
 
Chính vì nhà trồng nhiều tre nên món măng tre mẹ chế biến ngâm cùng dấm ớt luôn là món khoái khẩu thường nhật trong từng bữa cơm của gia đình tôi. Măng non thái nhỏ ngâm cùng dấm ớt cay xé lưỡi. Mùa hè, bỏ chút măng ớt ngâm dấm vào bát nước mắm dùng chấm rau muống luộc, hay thịt luộc thì ngon thật tuyệt vời. Hương vị đặc trưng và rất riêng.
 
Tre thân thương, nhiều tác dụng như vậy nên hầu như nhà nào trong làng cũng trồng tre, nhà ít đất thì vài ba bụi, nhà nhiều đất trồng tới cả mấy chục bụi, thậm chí cả trăm bụi. Ở những khoảng đất không thuộc nhà ai, đất chung của tập thể, người ta cũng trồng tre. Đó là khoảng đất ở cổng làng, ở bờ mương ven đồng, ở cả những luỹ đất nơi đồng cao…
 
Năm nào cũng vậy, cứ tới mùa xuân, vào dịp Tết trồng cây, học sinh chúng tôi cũng như các cụ bô lão trong làng lại mang gốc tre có măng nhú mầm đi trồng ở những khu đất tập thể, công cộng ấy. Nguồn thu từ tre ở những nơi này thường gom lại gây quỹ cho đoàn thể của làng, xã…
 
Tuổi thơ tôi cũng như những đứa trẻ sinh ra lớn lên ở làng có rất nhiều kỷ niệm với luỹ tre thân thương. Chúng tôi chơi khăng cũng tìm bờ tre để chọn các nhánh tre thon gọn, thẳng để chặt mang về chơi với nhau. Rồi sau những buổi tan trường lũ chúng tôi vẫn hay chơi trò chắt, chuyền, các thanh nhỏ vót nhẵn cũng được lấy từ cây tre mà ra.
 
Tre đã “tham gia” vào rất nhiều trò chơi của bọn nhỏ, vì thế mà chẳng một đứa trẻ nào trong xóm tôi lại không biết làm các trò thủ công từ tre, như đan lát rổ rá, giần, sàng, nong, nia…
 
Tôi chợt nhớ một câu văn của nhà văn Thép Mới: “Tre xung phong vào xe tăng đại bác, tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hy sinh để bảo vệ con người!”.
 
Miên man với hoài niệm của những lũy tre làng thân thương thuở thiếu thời, tôi lạc bước trên những con đường ngõ, xóm với toàn tường gạch bao quanh cùng những căn nhà tầng san sát trần trụi, nắng nôi, tôi thầm gọi khe khẽ: Ngày xưa ơi bao giờ trở lại…!
Đặng Đức
[Quay lại]
Từ khóa liên quan: Nhớ, lũy tre, làng, cây tre, làng quê
TÁI CHẾ ĐƠN GIẢN THẾ

Gửi ý kiến bạn đọc về: Nhớ lũy tre làng

* *
*
*
Chọn file
(File: .Zip - 2M)
(Tin Môi Trường hoan nghênh các ý kiến đóng góp của bạn đọc cho bài viết. Các thảo luận sẽ được xem xét trước khi đăng tải. Tin Môi Trường giữ quyền từ chối những lời lẽ xúc phạm cá nhân, tổ chức; lời lẽ trái thuần phong mỹ tục, vi phạm pháp luật. Bạn đọc thảo luận bằng tiếng Việt có dấu. Ý kiến không nhất thiết thể hiện quan điểm của Tin Môi Trường. Cám ơn sự đóng góp và hợp tác của các bạn)

Bạn cũng có thể quan tâm:

Bài viết mới:

Trung tâm Truyền thông Cộng đồng Môi trường

Đọc nhiều nhất

Phản hồi nhiều
Đường dây nóng
TA Coaching @tahealingcoachingCPECO

Đời sống
Đề nghị cấp kinh phí phòng chống Covid-19 nhưng nội dung lại... mua heo quay

Đề nghị cấp kinh phí phòng chống Covid-19 nhưng nội dung lại... mua heo quay

(Tin Môi Trường) - Tờ trình xin ý kiến cấp kinh phí "phòng chống dịch Covid-19" nhưng nội dung lại cấp để mua heo quay, sắm lễ cúng nghĩa trang nhân dịp đầu năm Tân Sửu 2021.

Tin Môi Trường

Biếm họa môi trường
Đầu xuân nên xin chữ gì để kinh doanh thuận buồm xuôi gió?

Đầu xuân nên xin chữ gì để kinh doanh thuận buồm xuôi gió?

(Tin Môi Trường) - Chữ nghĩa uyên thâm quá sợ khách hàng không hiểu, thôi thì nhờ ông đồ viết cho mấy chữ gần gũi như vầy thôi.

VACNE 30 năm

Không xả rác bừa bãi
Tết Xanh 2021” nâng cao hành động thả cá không thả túi nilon tại Hồ Thiền Quang

Tết Xanh 2021” nâng cao hành động thả cá không thả túi nilon tại Hồ Thiền Quang

(Tin Môi Trường) - Tiếp nối “Cá Xanh” - sự kiện của CLB Go Green được tổ chức ba năm một lần vào dịp 23 tháng Chạp, “Tết xanh 2021” sẽ mang đến một diện mạo mới, hấp dẫn hơn và mang đậm màu sắc truyền thống dân tộc.

Hội BVTN&MT Việt Nam

Tình nguyện xanh
Tình nguyện lặn biển trồng san hô

Tình nguyện lặn biển trồng san hô

(Tin Môi Trường) - Tại Bãi Nồm (bán đảo Sơn Trà, TP Đà Nẵng), hàng chục du khách tắm, lặn, chạy môtô nước vù vù trên mặt biển. Trong khi đó, ngay dưới 3-5 m nước, một nhóm bạn trẻ lại đang âm thầm lặn ngụp, tỉ mỉ xếp từng phiến đá, làm công việc đặc biệt: trồng san hô

KHÔNG XẢ RÁC BỪA BÃI